Fiiller, fiilimsileri, sıfatları ya da kendi cinsinden sözcükleri soru, mikatr, zaman, yer-yön, vasıta şeklinde niteleyen/ niceleyen sözcüklere zarf denir.
Örnek: Babam bu konuşmayı iyi hazırladı.
Zarf Fill
Babam bu konuşmaya iyi hazırlanıp gitti.
Zarf Fiilimsi
Babam bu konuşmaya çok iyi hazırlandı.
Zarf Zarf Fiil
Babam çok iyi bir adamdır.
Zarf Sıfat İsim
ZARF ÇEŞİTLERİ
A. DURUM ZARFLARI
Durumca fiilleri veya fiilimsileri niteleyen zarflardır. Fiillere veya fiilimsilere soracağımız, “Nasıl…?” sorusunun karşılığıdır.
Örnek: Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
Zarf Fiil
Olanları bana güzelce anlattı.
Zarf Fiil
Güzelce çalışıp bu soruyu çözmelisin.
Zarf Fiilimsi
Heyecanlı davranarak onları şüphelendirme.
Zarf Fiilimsi
Not: Zarflar sıfatlar gibi niteledikleri sözcüklerin hemen önünde bunmak zorunda değildir.
Kahkahayla başından geçenleri bize anlattı.
Zarf Fiil
Anmalısın sen de benim ismimi sevgiyle.
Fiil Zarf
B. ZAMAN ZARFLARI
Yüklemi zamanca tamamlayan sözcüklerdir. Yükleme soracağımız “Ne zaman…?” sorusunun karşılığıdır.
Ben de seni arayacaktım bugün.
Fiil Zam. Z.
Yarın arkadaşlarla sinemaya gideceğiz.
Zaman Z. Fiil
Gelecek yıl tatile çıkarız.
Zaman Z. Fiil
Az önce annemi aradım.
Zaman Z. Fiil
Not: 1. Türkçede zarflar çekim eki aldıklarında isimleşirler. Ancak zaman zarfları bu kurala uymaz.
Sabahtan gördüm seni.
Zaman Z. Fiil
Akşama hazırlıkları tamamlarım.
Zaman Z. Fiil
2. Eklerle de zaman anlamı sağlanabilir.
Ben çocukken onu çok severdim.
Zaman Z. Fiil
Eve geldiğimde o uyuyordu.
Zaman Z. Fiil
3. Zaman bildiren kini sözcükler isim olarak karşımız çıkabilir. Bunları tespit etmenin en kolay yolu öncelikle özneyi bulmak, ardından zaman zarfını aramaktır.
Gece yine benimle tartıştı.
Zaman Z. Fiil
Gece, bir kez daha çirkin yüzünü gösterdi.
İsim Fiil
Yarın bizim işimizle ilgilenecek.
Zaman Z. Fiil
Yarın, insanlara hep ümit ışığı dağıtıyor.
İsim Fiil
4.
Artık = bundan sonra = ZARF
Artık sevmeyeceğim.
Zaman z. Fiil
Seninle konuşmak istemiyorum artık.
Fiil Zam. Z.
Artık ekmekleri kapıcıya ver.
Sıfat İsim Fiil
Artık, ekmekleri kapıcıya ver.
Zarf Fiil
C. YER-YÖN ZARFLARI
Yer-yön bakımından fiilleri ya da fiilimsileri tamamlayan sözcüklerdir. “Nere…?” sorusunun karşılığıdır.
İleri gitti.
Aşağı geldi.
Yukarı çıktı.
İçeri girdi.
Dışarı çıktı.
Öte gitti.
Zarf Fiil
Not:1. Yer-yön zarfları çekim eki aldıklarından isimleşirler.
Babam arabayı ileri çekti.
Zarf Fiil
Baban arabayı ileriye çekti.
İsim Fiil
Konuklar yine dışarı çıktı.
Zarf Fiil
Konuklar yine dışarıya çıktı.
İsim Fiil
Artık biz de yukarı çıkalım
Zarf Fiil
Annem yukarıyı temizlemez.
İsim Fiil
2. Yer-yön bildiren kimi sözcükler sıfat durumunda da karşımıza çıkabilirler.
Yukarı mahallede oturan bu adam ileri fikirli biriydi.
sıfat İsim Sıf. İs.
D. İŞARET (GÖSTERME) ZARFLARI “İŞTE”
İşte babamlar da geliyor.
İş. z.
İşte şimdi buldum.
İş. Z.
E. AZLIK-ÇOKLUK (MİKTAR) ZARFLARI
Azlık-çokluk bakımından fiilleri, fiilimsileri, zarfları ya da sıfatların miktarını belirten sözcüklerdir. Yukarıdaki sözcük türlerine soracağımız “Ne kadar…?” sorusunun karşılığıdır.
Fiileri: Bu sınava çok çalıştım.
Akşama biraz yoruldum.
Bugün niye az uyudun?
Fiilimsileri: Çok çalışıp kendini yormamalısın.
Zr. Fiilimsi
İşi biraz ciddiye alarak çalışmalısın.
Zarf Fiilimsi
Zarfları: Senin gibi iyi çalışmış. (EŞİTLİK)
Zarf Zarf Fiil
Senden daha iyi çalışmış. (ÜSTÜNLÜK)
Zarf Zarf Fiil
En iyi o çalışmış. (EN ÜSTÜNLÜK)
Z. Z. Fiil
Pek,
Gayet iyi çalışmış. (AŞIRILIK)
Çok Z. Fiil
Zarf
Sıfatları: Senin gibi çalışkan bir öğrenci. (EŞİTLİK)
Zarf Sıfat
Senden daha çalışkan bir öğrenci. (ÜSTÜNLÜK)
Zarf Sıfat
En çalışkan öğrenci. (EN ÜSTÜNLÜK)
Z. Sıfat
Pek,
Gayet iyi çalışmış. (AŞIRILIK)
Çok Z. Fiil
Zarf
F. SORU ZARFLARI
Nasıl: Sınava nasıl çalıştın?
Ne kadar: Bugün ne kadar kazandın?
Ne zaman: Daima zarftır.
Baban ne zaman gelecek?
Ne:
Ne= Neden= Zarf
Sen ne ağlıyorsun gülüm?
Niçin: Daima zarftır.
Soruları niçin çözmedin?
Niye: Daima zarftır.
Arkadaşları niye çağırdınız?
Ne diye: Daima zarftır.
Sen ne diye bize gelmedin?
Neden:
Neden= Niçin = Zarf
Bu soruları neden düzenledin?
Neden bugün gelmiyor?
Neden= Neyden = Zamir
Cam neden yapılır? (Kumdan)
Bu duvarı neden yapmışlar) (Mermer tozundan)
ZARFLARIN YAPISI
A. BASİT ZARFLAR
Yapım eki alman karşımıza çıkan zarflardır.
B. TÜREMİŞ ZARFLAR
Akıl-lı davran.
Gül-erek anlatma şunu.
C. BİRLEİŞK ZARFLAR
Birleşik sözcük biçiminde oluşurlar.
Bir+az uyu. Bu+gün gel.
Nasıl(Ne+asıl) çalıştı. Niçin (Ne+için) gelmedi.
D. ÖBEKLEŞMİŞ ZARFLAR
Birkaç sözcüğün oluşturduğu zarflardır.
Evden çıkarken ona rastladım.
Zarf Öbeği Fiil
Çanakkale’den İzmir’e geldiğimde ilk onunla tanıştım.
Zarf Öbeği Fiil
Not: Adlaşmış sıfatları niteleyen sözcükler zarftır.
Çok yaşlılarla çalışmam.
Az konuşanları işten çıkar.
Zr. Ad. Sıf.
Örnek: Babam bu konuşmayı iyi hazırladı.
Zarf Fill
Babam bu konuşmaya iyi hazırlanıp gitti.
Zarf Fiilimsi
Babam bu konuşmaya çok iyi hazırlandı.
Zarf Zarf Fiil
Babam çok iyi bir adamdır.
Zarf Sıfat İsim
ZARF ÇEŞİTLERİ
A. DURUM ZARFLARI
Durumca fiilleri veya fiilimsileri niteleyen zarflardır. Fiillere veya fiilimsilere soracağımız, “Nasıl…?” sorusunun karşılığıdır.
Örnek: Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
Zarf Fiil
Olanları bana güzelce anlattı.
Zarf Fiil
Güzelce çalışıp bu soruyu çözmelisin.
Zarf Fiilimsi
Heyecanlı davranarak onları şüphelendirme.
Zarf Fiilimsi
Not: Zarflar sıfatlar gibi niteledikleri sözcüklerin hemen önünde bunmak zorunda değildir.
Kahkahayla başından geçenleri bize anlattı.
Zarf Fiil
Anmalısın sen de benim ismimi sevgiyle.
Fiil Zarf
B. ZAMAN ZARFLARI
Yüklemi zamanca tamamlayan sözcüklerdir. Yükleme soracağımız “Ne zaman…?” sorusunun karşılığıdır.
Ben de seni arayacaktım bugün.
Fiil Zam. Z.
Yarın arkadaşlarla sinemaya gideceğiz.
Zaman Z. Fiil
Gelecek yıl tatile çıkarız.
Zaman Z. Fiil
Az önce annemi aradım.
Zaman Z. Fiil
Not: 1. Türkçede zarflar çekim eki aldıklarında isimleşirler. Ancak zaman zarfları bu kurala uymaz.
Sabahtan gördüm seni.
Zaman Z. Fiil
Akşama hazırlıkları tamamlarım.
Zaman Z. Fiil
2. Eklerle de zaman anlamı sağlanabilir.
Ben çocukken onu çok severdim.
Zaman Z. Fiil
Eve geldiğimde o uyuyordu.
Zaman Z. Fiil
3. Zaman bildiren kini sözcükler isim olarak karşımız çıkabilir. Bunları tespit etmenin en kolay yolu öncelikle özneyi bulmak, ardından zaman zarfını aramaktır.
Gece yine benimle tartıştı.
Zaman Z. Fiil
Gece, bir kez daha çirkin yüzünü gösterdi.
İsim Fiil
Yarın bizim işimizle ilgilenecek.
Zaman Z. Fiil
Yarın, insanlara hep ümit ışığı dağıtıyor.
İsim Fiil
4.
Artık = bundan sonra = ZARF
Artık sevmeyeceğim.
Zaman z. Fiil
Seninle konuşmak istemiyorum artık.
Fiil Zam. Z.
Artık ekmekleri kapıcıya ver.
Sıfat İsim Fiil
Artık, ekmekleri kapıcıya ver.
Zarf Fiil
C. YER-YÖN ZARFLARI
Yer-yön bakımından fiilleri ya da fiilimsileri tamamlayan sözcüklerdir. “Nere…?” sorusunun karşılığıdır.
İleri gitti.
Aşağı geldi.
Yukarı çıktı.
İçeri girdi.
Dışarı çıktı.
Öte gitti.
Zarf Fiil
Not:1. Yer-yön zarfları çekim eki aldıklarından isimleşirler.
Babam arabayı ileri çekti.
Zarf Fiil
Baban arabayı ileriye çekti.
İsim Fiil
Konuklar yine dışarı çıktı.
Zarf Fiil
Konuklar yine dışarıya çıktı.
İsim Fiil
Artık biz de yukarı çıkalım
Zarf Fiil
Annem yukarıyı temizlemez.
İsim Fiil
2. Yer-yön bildiren kimi sözcükler sıfat durumunda da karşımıza çıkabilirler.
Yukarı mahallede oturan bu adam ileri fikirli biriydi.
sıfat İsim Sıf. İs.
D. İŞARET (GÖSTERME) ZARFLARI “İŞTE”
İşte babamlar da geliyor.
İş. z.
İşte şimdi buldum.
İş. Z.
E. AZLIK-ÇOKLUK (MİKTAR) ZARFLARI
Azlık-çokluk bakımından fiilleri, fiilimsileri, zarfları ya da sıfatların miktarını belirten sözcüklerdir. Yukarıdaki sözcük türlerine soracağımız “Ne kadar…?” sorusunun karşılığıdır.
Fiileri: Bu sınava çok çalıştım.
Akşama biraz yoruldum.
Bugün niye az uyudun?
Fiilimsileri: Çok çalışıp kendini yormamalısın.
Zr. Fiilimsi
İşi biraz ciddiye alarak çalışmalısın.
Zarf Fiilimsi
Zarfları: Senin gibi iyi çalışmış. (EŞİTLİK)
Zarf Zarf Fiil
Senden daha iyi çalışmış. (ÜSTÜNLÜK)
Zarf Zarf Fiil
En iyi o çalışmış. (EN ÜSTÜNLÜK)
Z. Z. Fiil
Pek,
Gayet iyi çalışmış. (AŞIRILIK)
Çok Z. Fiil
Zarf
Sıfatları: Senin gibi çalışkan bir öğrenci. (EŞİTLİK)
Zarf Sıfat
Senden daha çalışkan bir öğrenci. (ÜSTÜNLÜK)
Zarf Sıfat
En çalışkan öğrenci. (EN ÜSTÜNLÜK)
Z. Sıfat
Pek,
Gayet iyi çalışmış. (AŞIRILIK)
Çok Z. Fiil
Zarf
F. SORU ZARFLARI
Nasıl: Sınava nasıl çalıştın?
Ne kadar: Bugün ne kadar kazandın?
Ne zaman: Daima zarftır.
Baban ne zaman gelecek?
Ne:
Ne= Neden= Zarf
Sen ne ağlıyorsun gülüm?
Niçin: Daima zarftır.
Soruları niçin çözmedin?
Niye: Daima zarftır.
Arkadaşları niye çağırdınız?
Ne diye: Daima zarftır.
Sen ne diye bize gelmedin?
Neden:
Neden= Niçin = Zarf
Bu soruları neden düzenledin?
Neden bugün gelmiyor?
Neden= Neyden = Zamir
Cam neden yapılır? (Kumdan)
Bu duvarı neden yapmışlar) (Mermer tozundan)
ZARFLARIN YAPISI
A. BASİT ZARFLAR
Yapım eki alman karşımıza çıkan zarflardır.
B. TÜREMİŞ ZARFLAR
Akıl-lı davran.
Gül-erek anlatma şunu.
C. BİRLEİŞK ZARFLAR
Birleşik sözcük biçiminde oluşurlar.
Bir+az uyu. Bu+gün gel.
Nasıl(Ne+asıl) çalıştı. Niçin (Ne+için) gelmedi.
D. ÖBEKLEŞMİŞ ZARFLAR
Birkaç sözcüğün oluşturduğu zarflardır.
Evden çıkarken ona rastladım.
Zarf Öbeği Fiil
Çanakkale’den İzmir’e geldiğimde ilk onunla tanıştım.
Zarf Öbeği Fiil
Not: Adlaşmış sıfatları niteleyen sözcükler zarftır.
Çok yaşlılarla çalışmam.
Az konuşanları işten çıkar.
Zr. Ad. Sıf.
